Inspiratie voor jeugdleiders

Hoe betrek je kinderen echt bij de eredienst? En hoe houd je ze actief betrokken tijdens de preek?
 

Tip: ontdek de HGJB-Preekschrijfkaarten. Hiermee willen we zowel jonge, als oudere kinderen uitdagen actief bezig te zijn met de preek. Elke kaart is dan ook heel afwisselend en maakt gebruik van verschillende opdrachten. De kaarten zijn zo gemaakt dat ze al snel passen bij de preek.

Op de HGJB-Preekschrijfkaarten is het visuele aspect heel belangrijk. Daarom is er altijd genoeg te zien én te beleven op de kaart. Door pictogrammen te gebruiken, kunnen ook de allerjongsten de kerkdienst volgen.

Download gratis de HGJB-Preekschrijfkaarten.

Jongeren uit de gemeente hebben ouderen nodig om zich aan op te trekken, zich aan hen te spiegelen. We kunnen in de gemeente niet zonder elkaar. Een mooie uitdagende manier om dit vorm te geven, is via mentorschap. Zoals Paulus een mentor was voor Timotheüs, zo zouden ouderen in de gemeente met jongeren op kunnen lopen.

Tip: Bedenk of dit kan in jouw gemeente. Begin hierin klein. Deel voorbeelden als het mentorschap werkt, dat inspireert andere gemeenteleden om ook mee te doen. Zorg er als jeugdleider voor dat je jong en oud aan elkaar verbindt. Dit gaat niet alleen om geloofsvragen, maar ook om spontane ontmoetingen, leuke activiteiten of gezamenlijke hobby’s die een oudere met een jongere samenbrengt.

Misschien denk je weleens; wat zou het tof zijn om de ouderen en de jongeren van de gemeente eens wat meer te verbinden. In Titus 2:3-6 lezen we dat het goed is als de ouderen de jongeren voorgaan in het naleven van Christus. Door de jongeren en de ouderen te verbinden wordt de drempel kleiner en groeit er mogelijk meer contact tussen beide doelgroepen. Erg waardevol voor de gemeente!

Tip: Deel de clubavond eens wat anders in en verdeel de groep in twee- of drietallen. Deze twee- of drietallen koppel je vervolgens aan (eenzame) ouderen binnen de kerkelijke gemeente. Laat de jongeren een avondje bij hen op bezoek gaan.

Eventueel plan je wat later op deze bezoekavond een moment in om de club toch nog even te verzamelen en te ontmoeten. Hier kan je dan ook de bezoekjes evalueren en met elkaar verder praten over dit onderwerp.

Ontdek hoe jij de jongeren kan helpen. Natuurlijk is het een efficiënte manier om in gesprek met de jongeren te gaan. Maar een enquête kan soms juist extra drempelverlagend zijn! Ook is een enquête een makkelijke en snelle manier om te ontdekken hoe de jongeren over een onderwerp denken.

Tip: laat de jeugdgroep eens een enquête invullen! Je kunt denken aan vragen als; ‘welk onderwerp houdt jou de laatste tijd bezig en zouden we kunnen behandelen tijdens de catechisatie/club?’ Of ‘Wat mis je in de gemeente?’ ‘Zou jij willen helpen binnen de gemeente, en zo ja; op welke plek?’
 

Door een beter beeld te krijgen van wat er leeft in je jeugdgroep kan je daar later zelf weer op anticiperen. De onderwerpen die je aangereikt krijgt, kan je natuurlijk invoegen in je (club)programma. En de persoonlijke opmerking die je eventueel hoort, kan je handvat zijn voor een dieper gesprek met een jongere. Een waardevolle (en handige!) manier om de stem van de jongeren te verstaan.

Kinderen en jongeren ervaren regelmatig een betrokkenheidsprobleem in de gemeente: ze zeggen dat het niet over hen gaat en hebben het idee dat ze passief zijn bij de verschillende onderdelen van de liturgie. 

De liturgie in de kerk verloopt vaak op dezelfde manier – en veel onderdelen hebben een goede reden om te gaan zoals ze gaan. Deze reden is echter lang niet altijd bekend. Weten jongeren bijvoorbeeld waarom de dominee een toga draagt en waarom de votum en groet wordt uitgesproken? En weten zij waarom de zegen zo bijzonder is? 

Tip: ondertitel de verschillende onderdelen voor de jongeren, zodat zij het belang hiervan leren begrijpen! Dit kan door bijvoorbeeld een avond over de eredienst te houden

Een extra tip voor jou. We bieden materiaal om met tieners en jongeren in gesprek te gaan over de oorlog in Israël.

Totaal onverwacht is Israël op 7 oktober opnieuw in een vreselijke oorlog verzeild geraakt. Vanuit Gaza werd door de Palestijnse terreurorganisatie Hamas met een rakettenregen dood en verderf gezaaid onder Israëlische burgers. Onder de dodelijke slachtoffers zijn 250 deelnemers aan een festival, onschuldige mensen die bezig waren te genieten van het leven.

Tip: de verhalen en beelden over het geweld van Hamas in Israël roepen veel emoties los. Wat moeten we daarmee? Hoe geven we ruimte aan onze gevoelens? Het roept herinneringen op aan de aanslag van de IS in Parijs van september 2015. Gedachten die toen opkwamen, zijn er ook nu. Het verschil is dat het allemaal verder weg lijkt. Aan de andere kant voelen we ons als kerk bijzonder verbonden met Israël. Daardoor komt het tegelijkertijd ook weer dichterbij.

Om met de tieners en jongeren hierover in gesprek te gaan, hebben we werkvormen ontwikkeld. Deze zijn gratis te downloaden.

De leesvaardigheid gaat achteruit, dat is een groot probleem in de maatschappij. In het onderwijs wordt hier steeds meer aandacht aan gegeven, in de kerk is het ook belangrijk om dat te doen. Ook het bijbellezen gaat namelijk achteruit!

Tip: organiseer een avond voor jouw doelgroep over bijbellezen. Bespreek met elkaar aandacht aan de vraag waarom bijbellezen zo belangrijk is. Laat de jongeren ook aan elkaar tips geven om in de Bijbel te gaan lezen. Denk daarin actief mee. Kun je bijvoorbeeld met elkaar een leesplan doen en hier een aantal keer in de week op terugkomen? Accountability, elkaar scherp houden, helpt om door te zetten!

De samenleving verandert en wordt steeds meer digitaal. Dit biedt mogelijkheden, maar er zijn ook bedreigingen voor jongeren. Om die reden is de digitale samenleving ook een beleidsthema van de HGJB.

Tip: De vorige tip die gekoppeld was aan het beleidsplan, ging over verbinding maken met jongeren. Verbinding en betrokkenheid gaan vaak hand in hand. De digitale kant van de kerk biedt een mooie kans om jongeren in te zetten. Zij zijn namelijk vaak erg digitaal vaardig. Zijn er in jouw gemeente mogelijkheden om jongeren meer in te schakelen bij de digitale communicatie van de gemeente?

De evaluatie van het afgelopen jeugdwerkseizoen is een belangrijk moment. Alleen is het vaak moeilijk om te bedenken waar je het over moet hebben tijdens zo’n moment. Hoe houd je een helicopterview? En hoe voorkom je dat de evaluatie verandert in het bespreken van een aantal praktische randzaken?

Tip: Vul de HGJB-Jeugdwerkscan in met alle jeugdleiders. Zo krijg je op een makkelijke manier overzicht van hoe het jeugdwerk ervoor staat. Leg de resultaten naast elkaar, komen deze overeen? Zijn er nog actiepunten waarmee jullie het komende seizoen aan de slag moeten?

Geloofsopvoeding is een beleidsthema van de HGJB. Dit is afgelopen jaren ingewikkelder geworden. Ouders en jeugdwerkers worden geconfronteerd met nieuwe vragen waarop vanuit de kerk niet zomaar antwoord gegeven kan worden. De vraag is of de verbinding tussen kerk en opvoeders op dit gebied nog sluitend is.

Tip: Lees Deuteronomium 6:1-9 eens door. God geeft hier de opdracht om kinderen te onderwijzen in het geloof. Vergeet niet dat het werk wat jij doet in opdracht van God is, houd dat als focus!

Eén van de HGJB-beleidsonderdelen voor 2023-2026 is ‘Leren in de gemeente’. Geloven gaat namelijk niet vanzelf. Kinderen, tieners en jongeren moeten het leren. Als HGJB willen we het belang van leren in de gemeente duidelijker voor het voetlicht brengen.

Tip: Deel met andere jeugdwerkers signalen waaruit je kunt opmaken dat kinderen, tieners en jongeren in jouw gemeente werkelijk leren geloven. Wat is de actie van jeugdwerkers achter deze signalen? Dat zijn namelijk werkende factoren, blijf deze doen!

Aan het begin van het nieuwe seizoen moet de groepsdynamiek gevormd worden. Dat proces gaat grofweg in drie fasen: norming, storming en forming.

• Norming – Je begint met heldere kaders, al dan niet samen met tieners en jongeren geformuleerd. Daar houd je je consequent aan.
• Storming – Op een bepaald moment gaan tieners en jongeren op zoek naar de ruimte die ze hebben, ook ten aanzien van elkaar.
  
• Forming – Door consequent te blijven en jongeren aan te spreken op hun verantwoordelijkheid zal er een mooie  groep gevormd worden.

Tip: Denk er om die reden goed over na: wat willen we bereiken in het komende seizoen? Welke rol hebben tieners en jongeren daarin? Hoe betrekken we ze in die rol? Spreek ze daar consequent op aan. Houd vol, zo vormt de groep zich ten positieve!

Het jeugdwerk in jouw gemeente staat niet op zichzelf. De investering die is gedaan in het kinder- en tienerwerk, is bepalend voor de latere manier van handelen en denken. Bijvoorbeeld: hebben jongeren als kind al geleerd om met en voor elkaar te bidden?

Tip: Zorg dat je als jeugdleiders in de gemeente met elkaar in gesprek blijft. Integraal, dus niet alleen met jouw club, bijbelklas of catechese. Zie vergaderingen als mogelijkheden om gezamenlijk tot een visie voor het jeugdwerk te komen. Laat anderen vanuit hun kijk en ervaring in het jeugdwerk formuleren wat zij belangrijk vinden voor jouw werk.

Deze zomer gaan er meer dan 900 kinderen, tieners en jongeren met de HGJB op vakantie. Alleen… daarvoor hebben we reisleiding nodig. Daarom zoeken we enthousiaste jongeren die deze zomer een weekje met hen op stap willen. Zijn er in jullie gemeente jongeren die dit leuk zouden vinden? Wij denken van wel!

Tip: Daag de jongeren uit jouw gemeente uit om reisleider te worden. Het leiden van een reis is niet alleen leuk, maar ook leerzaam en verdiepend voor het geloof. Enthousiaste reisleiders delen hoe bijzonder het is om een vakantie te leiden. Jongeren krijgen er namelijk heel veel voor terug: ontwikkeling in leiderschap, groei in (het uitdragen van) hun geloof en een onvergetelijke ervaring. Meer informatie is te vinden op HGJB.nl/reisleiding.